کودک موفق

چگونه کودک موفق داشته باشیم ؟

کودک موفق چه ویژگی هایی دارد ؟

یکی از دغدغه های اصلی والدین تربیت فرزندان و داشتن کودک موفق یا فرزند موفق است ، به گونه ای که در آینده عضو ارزشمند برای جامعه باشند . هرچند دستورالعمل صریح و مشخصی برای موفق شدن کودکان وجود ندارد و نمی توان یک روش ثابت برای موفقیت هر کودک و نوجوان مطرح کرد ؛

بخش بسیار زیادی از شخصیت ، اعتقادات ، رفتار ها ، عقده ها ، علایق و… ما در دوران کودکی از ابتدای تولد تا سن ۶ سالگی ایجاد می گردد و در ادامه بر طبق آنها ( به صورت آگاهانه و یا به صورت نا آگاهانه ) زندگی می کنیم .

بنابراین دوران کودکی در رشد و آینده ما بسیار موثر است . در نتیجه مسئولیت والدین و خانواده در راستای تربیت صحیح کودک یا نوجوان بسیار حیاتی است . در این مسیر خانواده می تواند با استفاده از مشاوره کودک و یا مشاوره والدین وظایف و حقوق خود را بشناسند و در مسیر رشد فرزندان قدم بردارند .

 بررسی ها و تحقیقات نشان داده اند که اقدامات زیر می تواند در موفقیت آینده ی کودکان نقش داشته باشد .

وادار کردن کودکان به انجام کارهای روزمره :

مقصود این نیست که با اعمال فشار و زور کودک را به انجام کاری مجبور کنید . کودکان باید تا حدی با توجه به سن و سالشان مسئولیت پذیر باشند . مثلا شما می توانید از کودکی انجام کارهای خانه را در او به یک عادت رفتاری تبدیل کنید .

خریدن اسباب بازی های مورد علاقه اش بر عهده والدین است اما میتوان به او آموزش داد بعد از بازی کردن با اسباب بازی هایش ، خودش آنها را جمع کند .

خریدن خوراکی و میوه و پوشاک بر عهده والدین است اما میتوانند به کودک یاد دهند که مواد غذایی در یخچال است و برای خوردن و رفع گرسنگی می تواند از آن استفاده کند . البته کودک باید بداند که هر آزادی محدود است و این به معنای آزاد گذاشتن او نیست بلکه برای مسدولیت پذیری او است .

آموزش مهارت های زندگی :

از همان ابتدا باید مهارت های زندگی برای داشتن کودک موفق به او آموزش داده شود :

الف) آموزش مهارت تصمیم گیری

بتواند در شرایط خاص با توجه به سن و علم و منطقش تصمیم گیری کرده و مسئولیت پذیر باشد .

ب) آموزش مهارت های برقراری ارتباط

شامل : رعایت ادب و نزاکت ، آموزش عذرخواهی کردن ، مذاکره کردن با کودکان ، روابط اجتماعی در کودک ، کنترل پرخاشگری در کودک ، مهار لجبازی کودکان .

داشتن انتظارات بالا از کودکان :

 کودکانی که پدر و مادر آن ها انتظارات بیشتری از آن ها دارند معمولا در رسیدن به موفقیت احساس مسئولیت بیشتری می کنند  و در راه رسیدن به اهداف خود بیشتر تلاش می کنند . البته این انتظار باید معقولانه باشد به طوری که به کودک فشار نیاید.

مثلا نمی توان از یک کودک انتظار بلند کردن وزنه ۲۰۰ کیلویی داشت .

برخی والدین تصور می کنند هرچه کودک را بیشتر در مضیغه بگذارند و شرایط را بر او سخت تر کنند کودک بهتر رشد می کند . اما این کاملا غلط است . فشار زیاد بر کودک او را نابود می کند . پدر و مادر ها برای داشتن کودک موفق باید اول از همه او را تشویق کنند و شرایط رشد را برای او فراهم کنند . دست او را بگیرند و او را حمایت کنند . فقط در زمانی که خطایی انجام داد بعد از

• گذشتن مدتی جهت فروکش کردن عصبانیت
• فکر کردن به اینکه والدین چگونه بودند که کودک خطا کرد
• در نظر گرفتن انتظارات و میزان اهمیت و سختی اهداف
• بررسی توانایی ها ی کودک
• صحبت با او در مورد تفکرش از انجام کار غلط
• و…

میتوان او را تحت شرایط خاص تنبیه کرد. ( ابدا تنبیه بدنی نباید انجام شود )

شما والدین و خانواده ها می توانید جهت اطلاع بیشتر با مشاوران روانشناسی مفیدو جهت مشاوره  استفاده کنید .

الگو پذیری کودکان از والدین :

بررسی ها نشان می دهد همانطور که مطابق با انتظارات والدین خود عمل خواهند کرد ، به طور کلی رفتار و تربیت بچه ها تابعی از نحوه ی برخورد و رفتار والدین است و بر این اساس اگر می خواهیم فرزندان موفقی داشته باشیم باید ما هم رفتارهای صحیح را به عنوان الگو انجام دهیم  تا بتوانند از ما الگو بگیرند .

مشاوره تلفنی

شما می توانید برای شناخت اصول درست تربیتی فرزندان خود از یک مشاور یا روانشناس متخصص در حوزه ی کودک و نوجوان و یامشاور خانواده کمک بگیرید . مرکز مشاوره مفیدو این امکان را برای شما فراهم کرده است که از طریق مشاوره ی تلفنی و مشاوره آنلاین با بهترین مشاوران و روانشناسان در ارتباط باشید .

مشاوره کودک

چه زمانی نیاز به مشاور کودک ( روانشناس کودک ) داریم  ؟

چه والدینی نیاز به مشاوره کودک دارند ؟

یکی از دغدقه های والدین تربیت فرزندشان می باشد که ممکن است دچار مشکلاتی شوند . شاید فکر کنند که بتوانند به تنهایی مشکلات فرزندشان را حل کنند ، با این حال استفاده از کمک مشاور یا روانشناس میتواند میزان موفقیت در تربیت فرزند را افزایش دهد . مهمترین بخش در تربیت فرزندان درک آنها و داشتن اطلاعات نسبت به رفتار و علایق آنها می باشد . راننشاسان کودک و نوجوان می توانند این اطلاعات را در اختیار شما قرار دهندو روش ها تربیتی متناسب را به شما آموزش دهند .

در برخی موارد نیز برای  کودک و نوجوان ممکن است مشکلاتی ایجاد شود که نیاز به مراقبتهایی تخصصی‌تر پیدا ‌کنند، در چنین شرایطی باید هر چه زودتر با مراجعه حضوری یا غیر حضوری به متخصصان و روانشناسان این مشکلات را با آنها درمیان گذاشته و از آنها کمک بگیریم .

مراجعه به روانشناس کودک

در صورت مشاهده موارد زیر در فرزندتان بهتر است قبل هز هرگونه برداشت یا اقدام به تغییر در رفتار با روانشناسان  (مشاوران کودک ، مشاوران نوجوان ، مشاوران خانواده ) موضوع را درمیان بگذارید . چرا که در اغلب موارد تشخیص اختلالات کار بسیار دشواری است و باید توسط افراد متخصص تایید شود . بهتر است بدانید که در بسیاری از موارد کودکان و نوجوانان سالم هستند و فقط حساسیت والدین است که برای آنها دغدقه ایجاد می کند .

۱) احساس اضطراب و نگرانی

نگران شدن و اضطراب داشتن کودکان و نوجوانان در برخی موارد حساس  یک امر عادی است و در راستای بقای آنها می باشد . مثلاً  در زمان اعلام نتایج امتحانات ، روبرو شدن با افراد غریبه ، تنهایی و تاریکی  .

اما اگر این اضطراب پر تکرار شد و قسمت عمده ای از زندگی کودک و نوجوان را تحت تاثیر قرار داد دیگر عادی نیست . مثلا وقتی والدین شان از منزل بیرون می‌‌روند نگران آنها می‌شوندکه نکند اتفاقی برایشان افتاده باشد . خلاصه همیشه نگران هستند کسی بمیرد یا بدبخت شوند یا از مدرسه بیرونشان کنند و… . این کودکان و نوجوانان بالاخره چیزی برای نگران شدن درباره‌اش پیدا می‌کنند.

بهتر است علایم جسمی نگرانی کودکتان را به دقت بشناسید  چرا که گاهی کودکان اضطراب و نگرانی خود را به زبان نمی‌آورند و در شرایط مختلف دچار عرق کردن ، سرخی چهره ، سرگیجه وحتی حالت غش می‌شوند. پس باید این موارد را با مشاور کودک در میان بگذارید

۲) داشتن حالت افسردگی طولانی

در این موارد کودک یا نوجوان همواره ناراحت است ، نمی خندد ، هیچ اتفاق خوشایندی باعث خوشحالی او نمی شود، همواره در غصه هایش به سر می برد و والدین هر چه تلاش می کنند نمی توانند او حواس او را پرت کنند . در برابر اتفاقات کوچک و بزرگ گریه می کند و نمی تواند جلو گریه خودش را بگیرد .

کودکان و نوجوانان معمولاً درباره افسردگی و ناراحتی خودشان حرف نمی‌زنند ولی با رفتارشان نشان می‌دهند که افسرده هستند . حتی ممکن است برای نشان دادن غصه و ناراحتی شان قوانین را نیز رعایت نکنند  کارهای خلاف انجام دهند ، بنابراین با دیدن نشانه هایی از این دست حتما به یک روانشناس کودک یا روانپزشک مراجعه کنید .

۳) همواره عصبانی بودن

اگر فرزندتان همیشه عصبانی به نظر می‌رسد یعنی : اغلب با دیگران دعوا می‌کند حتی با افراد بزرگتر از خودش ممکن است اختلال پرخاشگری داشته باشد  . این کودکان با داد و فریاد ، از بین بردن وسایل خودشان و دیگران ، آسیب زدن به خود و دیگران و … به خواسته هایشان می رسند . حتی اغلب این افراد به حیوانات نیز آسیب می زنند و از این کار لذت می برند . اگر فرزند شما نیز اینگونه رفتار می کند پس باید این موضوع را با مشاور کودک یا روانشناس کودک در میان بگذارید .

۴) تنها بودن و گوشه گیری

کودکان اغلب دوست دارند با دیگر همسن و سالان خود بازی کنند و حتی در سنین نوجوانی هم بیشتر در بین گروه همسالان خود زندگی می‌کنند و اینگونه  استقلال خود از خانواده را نشان می دهند . پس گوشه گیری و تنها ماندن آنها کاملا مشهود می باشد . در برخی موارد کودکان و نوجوانان حتی از برقرار کردن ارتباط چشمی با دیگران ابا دارند ، دوست ندارند بقل و نوازش شوند ، بیشتر دوست دارند با اشیا بیجان ، گوشی ، تبلت و … بازی کنند تا با دوستان و اعضای خانواده . در صورت مشاهده این موارد بهتر است که زودتر به یک متخصص مشاور کودک مراجعه کنید.

۵) اختلال اضطراب جدایی

بودن در کنار خانواده از ویژگی های دوران کودکی است اما اگر این مسئله در حدی باشد که حتی اجازه انجام کار های روز مره را نیز به والدین ندهد ممکن است اختلال اضطراب جدایی داشته باشد .در این موارد کودک دوست ندارد از چیز های که به آنها وابستگی عاطفی دارد جدا شود . مثلا در صورت رفتن به مهد دائما گریه می کند و پدر یا مادرش را می خواهد ، نوجوان دائما به والدینش زنگ می زند و از رفتن به اردو های چند روزه کاملا خودداری می کند . در بزرگسالان نیز ممکن است این اختلال مشاهده شود ولی بسیار نادر است . همه این‌ها به نوعی دچار اضطراب جدایی هستند و باید  با مشاوره کودک به حل مشکل آنها کمک شود.

۶) داشتن احساس گناه ( مسئولیت)

بیشتر این کودکان والدینشان طلاق گرفته اند و یا از هم جدا شده اند و خود را مقصر می دانند . از آنجایی که این کودکان درباره خانواده و مراقبت از خواهر و برادرهایشان احساس مسئولیت شدیدی دارند ، ممکن است دچار اضطراب و استرس زیاد شوند .

در سایر موارد ممکن است فرزندتان هنگام امتحانات دچار دل درد و تهوع  ‌شود و طپش قلب او را آزار دهد، این نشانه ها ممکن است بر اثر این اختلال باشد که در این صورت باید حتماً به روانشناس کودک ، مشاور کودک یا روانپزشک مراجعه کنید.

۷) اختلال تمرکز و توجه ( شاخه ای از اختلال بیش فعالی یا ADHD )

این اختلال که در کودکان شایع است به صورت عدم توانایی در  تمرکز و توجه تشخیص داده  می شود .در این موارد کودک نمیتواند بر روی موضوع خاصی تمرکز کند ، حواسش به راحتی پرت  می شود . به طور کلی ممکن است کودک :

• نتواند کاری که به او سپرده اید را انجام دهد ( آن را فراموش کند یا نتواند روی آن تمرکز کند . مثلا نتواند یک پازل متناسب با سنش را در مدت متعارف حل کند )
• در راه بازگشت به خانه یا در زمان بیرون رفتن به راحتی حواسش پرت میشود و هدفش را فراموش می کند
• نمی تواند تکالیفش را تمام کند و در زمان مشق نوشتن خیلی بازیگوشی میکند
• در مدرسه نمی تواند روی در س تمرکز کند و نمراتش به نسبت هوشش خیلی پایین تر می شود

در میان گذاشتن هر کدام از علائم بالا با روانشناس کودک یا مشاور کودک توصیه می شود .

۸) اختلال عدم تمرکز و توجه – بیش فعالی

اختلال کم‌توجّهی – بیش‌فعالی (به انگلیسی: Attention-deficit hyperactivity disorder)به صورت مخفف: ADHD یک اختلال رفتاری رشدی است که در آن کودک توانایی دقت و تمرکز بر روی موضوع خاصی را نداشته و و دارای فعالیت بدنی غیر معمول می باشد .

۹) زندگی در رویای گذشته

اگر فرزند شما دلبستگی زیادی به گذشته و اتفاقات رخ داده در آن زمان دارد و به صورت افراطی در خاطرات آن زمان غرق شده باشد لازم است با مشاور کودک درباره فرزندتان مشورت کنید.

۱۰) تغییر در عادات روزانه

تغییر ناگهانی در رفتار روزمره میتواند گواهی از یکسری اتفاقات ناخوشاید ( سو استفاده جنسی ، ترس شدید ، افسردگی ، سردر گمی اجتماعی و … ) باشد . در این صورت کودک یا نوجوان به صورت ناخواسته یا خواسته در رفتارش تغییرات ایجاد می کند مثلا :

۱-      صبح زود از خواب می پرد

۲-      شبها کابوس می بیند

۳-      بعد از بیدار شدن کاملا لخت است و نمتواندد از تخت خواب بلند شود

۴-      نسبت به گذشته زیاد تر یا کمتر می خورد

۵-      دچار افت تحصیلی شده است

۶-      بیشتر با دوستان ناباب نشست و برخواست دارد

در صورت مشاهده این موارد در فرزندتان حتما با مشاور روانشناس کودک در میان بگذارید .

گروه مشاوره مفیدو     www.mofido.com

کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک

کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک ، موضوع بسیار مهمی است که متاسفانه کمتر به آن پرداخته شده است.

خانواده نقش مهمی در ایجاد دیدگاههای جنسیتی در کودک دارد. از آنجایی که تفکر جنسیتی از کودکی به افراد القا شده و در درون آنها نهادینه می شود، بسیاری از ما بدون آن که متوجه باشیم ، در انتقال این دیدگاههای اشتباه به فرزندان خود نقش داریم. لازم به ذکر است که دیدگاه های جنسیتی با آموزش جنسی به کودکان بسیار متفاوت است که در این مقاله بدان می پردازیم .

نقش خانواده در القای کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک

شاید خیلی از شما این صحنه را دیده باشید یا خودتان در این شرایط قرار گرفته باشید که وقتی پسربچه ای از والدینش تقاضای خرید عروسک اسباب بازی دارد با این جمله مواجه می شود که مگر تو دختری ؟ همچنین وقتی دختری تقاضای خرید ماشین اسباب بازی یا تفنگ پلاستیکی را دارد با عبارت مشابهی مواجه می شود که مگر تو پسری ؟ بسیار دیده ایم که پسران هنگام گریه کردن با سرکوب و گاها تمسخر مواجه می شوند و با این جمله که مرد گریه نمی کند این تفکر در آنها شکل می گیرد که گریه کردن کار پستی است که تنها شامل حال دختران می شود.

مثال های بسیاری در این زمینه وجود دارد که اگر کمی دقیق تر شوید می توانید دهها یا حتی صدها مورد از آنها را به یاد آورید از جمله نسبت دادن صفت های متفاوت به پسران مثل شجاعت ، قدرت ، جنگ طلبی و … و ترسو بودن ، لوس بودن ، حساس بودن  و اشتیاق برای ازدواج  و … به دختران.

نقش جامعه در القای کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک

همانند خانواده ها و به طریقی شدیدتر جامعه نیز در انتقال و نهادینه کردن کلیشه های جنسیتی بسیار نقش دارد. عرف ، جامعه و رسانه به پسران  تحمیل می کنند که رنگ ابی را دوست داشته باشند و دختران را وادار می کند که از میان رنگ ها صورتی را انتخاب کنند. جامعه از پسران می خواهد که شغلهایی مانند تعمیرکار ، برق کار و غیره را دوست داشته باشند و دختران را از علاقه به چنین شغلهایی منع می کند در حالی که یک دختر علاقه مند به تعمیر کاری می تواند بسیار سودمندتر از مردی باشد که با بی علاقگی و از روی اجبار مشغول به این شغل است.

اگر کمی بیشتر بیاندیشید متوجه می شوید که هم شما و هم جامعه ، آزادی انتخاب و بروز هویت واقعی کودکان را از آنها سلب کرده و در حال تزریق علایق و سلایق خود و در واقع تزریق هویت مورد پسند خود به آن ها می باشید. اما اگر به کودکتان به عنوان یک انسان و فارغ از جنسیت نگاه کنید به آنها فرصت بروز علایق و استعدادهای واقعی و در نتیجه فرصت موفقیت بیشتر را خواهید داد.

چگونه کلیشه‌ های جنسیتی در تربیت کودک را از میان برداریم؟

در این قسمت چهار راه حل پیشنهاد می شود که شما باید این آموزه ها را به سایر جنبه های زندگی تعمیم دهید.

شما می توانید به فرزندتان بیاموزید که مثلا بین انتخاب علوم مهندسی یا علوم انسانی یا هنر، بین معلم ابتدایی بودن یا مکانیک شدن، بین پرستار بودن یا مهندس هوا و فضا بودن فراتر از جنسیت عمل کند و در انتخابش به علاقه و معیارهای دیگری توجه کند.

برای مقابله با نگرشی که جامعه و رسانه به کودکتان تزریق می کند برای او مثال های متفاوتی بزنید ، مثلا با فرزندانتان درباره فضانوردان زن، ریاضی‌ دان های زن، آشپزهای مرد و رقصنده‌های مرد حرف بزنید و مکانیک‌های زن، ویولنیست‌های مرد و فیلسوف‌های زن را به او معرفی کنید.

در خانه کارها و مسئولیت ها را بدون در نظر گرفتن جنسیت بین فرزندانتان تقسیم کنید. خرید نان ، بیرون بردن اشغال ها، آشپزی ، نظافت خانه ، تعمیر وسایل و … را فارغ از جنسیت به فرزندانتان بسپارید. هیچ کدام از این کارها نیاز به مهارت ویژه ای ندارند که در یک جنس باشد و در جنس دیگر نه.

انتخاب اسباب بازی

در انتخاب اسباب بازی به کودکانتان اجازه ی انتخاب بدهید و ان ها را محدود به دسته ی خاصی از اسباب بازی ها نکنید . همچنین سعی کنید در بازی های جنسیتی ای مثل خاله بازی که در آن شست و شو و آشپزی و نظافت و مهمانداری تنها مختص زن است دخل و تصرف کنید و کودکانتان را درگیر شکل جدیدی از بازی کنید.